Hidrolik Modelleme Nedir?

Mevcut veya yapılması planlanan (içme suyu, atık su veya yağmur suyu) dağıtım şebekelerinin, belli formüller, parametreler ve veriler kullanarak bilgisayar programı aracılığıyla analiz etmemizi sağlayan simülasyon aracıdır.

Hidrolik Modellemenin Faydaları

Hidrolik modelleme sayesinde;

1-    Dağıtım Sisteminin Tasarımı,

2-    Uzun veya kısa vadeli Master Plan çalışmaları (rehabilitasyon, yeni bölgeler),

3-    İçme suyu Deposunun analizleri

4-    Arıtma tesisi analizleri,

5-    Yangın Sistemi Analizleri,

6-    Kayıp-Kaçak Analizleri,

7-    Su Kalitesi Analizleri,

8-    Enerji Verimliliği İşletmeleri,

9-    Eğitimler

10-Günlük işletme operasyonlarının daha verimli bir şekilde yapılmasını sağlamaktadır.

Hidrolik Modelleme Gereksinimleri

Dağıtım Şebekelerin doğru bir şekilde hidrolik modelinin kurulabilmesi için öncelikle şebekeye ait tüm varlıkların (boru hattı güzergahları, bağlantıları, vana, vantuz  veya menhollerin) sayısallaştırılması ve doğrulanması gerekmektedir. Sayısal olarak mevcut olmayan veya yerleri bilinmeyen şebekelerin ise yer altı radarları, kablo/boru dedektörleri, vana/menhol dedektörleri ile tespitleri yapılarak sayısallaştırılmaktadır. Hidrolik modelleme ve analizlerin doğru şekilde yapılabilmesi için şebekeye ait varlıkların mevcut durumlarının doğru şekilde tespiti ve sayısallaştırılması büyük önem arz etmektedir.

Hidrolik Modellemenin Amaçları

Şebekelerde hidrolik modelleme,

1-    Kayıp-kaçak miktarı belirleme ve azaltma,

2-    İlave genişleme sahası ekleme,

3-    Basınç kontrolü ve yönetimi,

4-    Ölçülebilir İzole alt bölge (DMA) ve İzole alt basınç bölgesi tasarlanması,

5-    İçme suyu depo hacmi belirlenmesi,

6-    Pompa seçimi,

7-    Arıtma tesisi hacmi belirlenmesi gibi birçok amaç için yapılabilmektedir.

Hidrolik Modelleme Gereksinimleri

İçme suyu şebekelerinin hidrolik modelleme için şebeke üzerinde ki su tüketimlerinin ve ihtiyaçların ne kadar olduğu, hangi noktalarda ne tür tüketim olduğu ve tüketimlerin zamana bağlı nasıl değiştiği gibi soruların cevapları bilinmesi gerekmektedir. Genel olarak bu veriler İller Bankasının kabulleri esas alınarak yapılmaktadır. Ancak yerinde ölçümler(hız-debi-basınç) yapılarak doğrulanması hidrolik modellemenin daha kesin sonuçlar elde edilerek yapılmasını sağlamaktadır.

Hidrolik Modelleme İçin Saha Kalibrasyonu

Hidrolik modelleme ile elde edilen verilerin analizleri öncesi, model verileriyle saha verilerinin kıyaslanması ve model sonuçlarının saha verileriyle kabul edilebilir düzeye gelinceye kadar farklı işletme koşulları kullanılarak ayarlanması işlemine kalibrasyon denilmektedir. Oluşturulan hidrolik modelin sahada kalibrasyonu için, sürekli olarak kritik ve farklı noktalardan basınç, debi ve hız ölçümleri, bir takım basınç ve vana testlerinin yapılması ve şebekenin kalibrasyon verileriyle aynı düzeye gelinceye kadar işletme koşullarının değiştirilmesi gerekmektedir.

Hidrolik model ile kalibrasyon verileri arasında görülen farklar her zaman hidrolik model hatasını işaret etmemektedir. Bazı durumlarda kapalı bir vana, işlenmemiş bir bağlantı, yüksek miktarda kayı-kaçak, bölgeler arası geçiş  veya bağlantı hatasından kaynaklanabilmektedir. Bu hataların yaşanmaması için şebeke sayısallaştırma işlemlerini sahada yer altı radarları, kablo/boru ve vana/menhol dedektörleri gibi kazısız teknoloji cihazlarıyla tespit edilerek veya yerinde doğrulayarak yapılması büyük önem arz etmektedir.

Hidrolik Modelleme Sonrası Uygulamalar

Hidrolik modeli kurulmuş ve sahada kalibrasyonu yapılmış şebekelerde Kayıp-Kaçak analizleri ve azaltma çalışmaları, basınç yönetim çalışmaları ve izole alt bölge (DMA) tasarım ve oluşturulması çalışmalarının yapılabilmesi için gereklidir. Doğru bir şekilde kalibrasyonu yapılmış hidrolik model sonuçlarına göre yapılacak çalışmalar sayesinde, daha hızlı ve kesin sonuçlar elde ederek şebekelerin uzun ömürlü ve daha verimli bir şekilde çalıştırılması sağlanmaktadır.

Detaylı bilgi için sitemizdeki iletişim bölümünden bizlere ulaşabilirsiniz.